Hoe ontstaat het octrooirecht? En wat zijn de kosten?

Een octrooi kan op verschillende niveaus verkregen worden, namelijk door een aanvraag in te dienen:

• op nationaal niveau (bij het Octrooicentrum Nederland)
• op Europees niveau (bij het EOB)
• op internationaal niveau (bij het Octrooicentrum Nederland, EOB of WIPO)

Nederland

In Nederland kan een octrooiaanvrage ingediend worden bij het Octrooicentrum Nederland.  Voorafgaand aan verlening van een Nederlands octrooi wordt door het Octrooicentrum  een onderzoek naar de stand van de techniek (ook wel nieuwheidsonderzoek genoemd) verricht. Een Nederlands octrooi kan via de ‘internationale route’ vervolgens bescherming worden verkregen in andere landen die aangesloten zijn bij de Patent Cooperation Treaty (het PCT-Verdrag) die hieronder kort wordt besproken.

Europees/internationaal

Er bestaat nog geen internationaal octrooi dat direct geldt voor de aangegeven landen.

Europees octrooi

Ook kan een octrooi worden aangevraagd op Europees niveau bij het Europees Octrooibureau (EOB). Een voordeel hiervan is dat de aanvrager maar één octrooiaanvrage hoeft in te dienen om een octrooi in meerdere Europese landen te verkrijgen.

Een dergelijk octrooi valt na verlening uiteen in nationale octrooien. Er ontstaat dus geen ‘echt’ Europees octrooi.

Nadat een octrooiaanvrage is ingediend, wordt het octrooi door het EOB inhoudelijk getoetst op de eisen nieuwheid, inventiviteit en industriële toepasbaarheid. Pas als aan deze eisen is voldaan, wordt het octrooi verleend.

Internationale aanvraag

Op grond van de Patent Cooperation Treaty (het PCT-Verdrag) kan een internationale octrooiaanvrage worden ingediend, eventueel met een beroep op ‘prioriteit’ op grond van een nationale aanvraag. De aanvrager moet daarbij aangeven voor welke landen de octrooiaanvrage wordt ingediend. Vervolgens voert een International Search Authority (ISA), bijvoorbeeld het EOB, een internationaal nieuwheidsonderzoek uit. Indien gewenst, volgt hierop een voorlopige beoordeling van de octrooieerbaarheid, waarna de stukken naar de nationale instanties gaan voor de nationale octrooiverleningsprocedure.

Het is dus net als het ‘Europese octrooi’ eerder een bundel nationale octrooien.

Unitair octrooi

Een aantal Europese landen zijn momenteel bezig met een Gemeenschapsoctrooi (ook wel ‘Unitair octrooi’ genoemd). Daarmee kan dan met één octrooiaanvrage octrooi verkregen worden in alle bij het verdrag aangesloten landen. Zo ver is het evenwel nog niet.

Kostencalculator

Een veel gehoorde vraag is: wat kost een octrooi? U kunt daarvoor een offerte vragen aan een octrooibureau. Maar om een indicatie te krijgen van de administratieve kosten zoals indieningskosten en instandhoudingstaxen, kunt u een globale berekening maken met de kostencalculator van het RVO. Daar komen nog wel de kosten van de octrooigemachtigde bij (doorgaans zo’n € 6.000 à € 10.000 exclusief BTW en onkosten).